محور تمام این شبهات این تصور است که انبیاى عظام، ائمه اطهار(علیهم السلام) و دیگر اولیاى خدا با انسان هاى دیگر تفاوتى ندارند. در چنین دیدگاهى، مثلا نزول وحى بر پیغمبر(صلى الله علیه وآله) مثل این است که کسى پیغامى را به او برساند یا نامه اى را براى او بیاورد و امر چندان مهمى نیست! به نظر شبهه افکنان، جانشینىِ امام معصوم(علیه السلام)بعد از پیامبر(صلى الله علیه وآله) بلاتشبیه مانند جانشینى فقها بعد از ائمه(علیهم السلام) است! امام معصوم هم فقیهى است که در نهایت از دانش و فقاهت بیشترى برخوردار است!
براى ریشه کن شدن این شبهات، باید به تفاوت شخصیت این بزرگواران با انسان هاى عادى توجه کنیم. درست است که آنها هم مانند ما انسان هستند، و درست است که پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله)مى فرمود:«إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ؛(کهف (18)، 110. ) من هم بشرى مثل شما هستم»، ولى این بزرگواران تنها در بشریت مثل ما هستند، نه در همه خصوصیات. افراد بشر ممکن است تفاوت هاى زیادى با یکدیگر داشته باشند. اگرچه پیامبر(صلى الله علیه وآله) مى فرماید: «أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ» اما در ادامه نیز مى فرماید: «یوُحى اِلَىَّ»؛ بر من وحى نازل مى شود. آیا بر انسان هاى عادى وحى نازل مى شود؟ انبیا بشرهایى هستند که لیاقت دیدن فرشته وحى و شنیدن پیام الهى را از او دارند؛ بلکه مقامشان بالاتر از مقام فرشتگان است:
ثُمَّ دَنا فَتَدَلّى. فَکانَ قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنى. فَأَوْحى إِلى عَبْدِهِ ما أَوْحى. ما کَذَبَ الْفُؤادُ ما رَأى. أَ فَتُمارُونَهُ عَلى ما یَرى. وَ لَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً أُخْرى. عِنْدَ سِدْرَةِ الْمُنْتَهى.(نجم (53)، 8 ـ 14.)
رؤیتى که از طریق دل براى پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله)نسبت به فرشته وحى و یا نسبت به وجود مقدس خداوند حاصل شد، رؤیت با چشم سر نیست. در مشاهده با چشم سر ممکن است هزاران خطا پیش آید؛ اما در رؤیت پیامبر(صلى الله علیه وآله) با چشم دل خطا راه ندارد:
ما کَذَبَ الْفُؤادُ ما رَأى؛ آنچه را که چشم دل پیامبر(صلى الله علیه وآله) دید، کذب و خطا در آن راه ندارد.
البته در مورد علم پیامبر(صلى الله علیه وآله) و عصمت آن حضرت در دریافت وحى و علوم الهى، بین ما و برادران اهل تسنن چندان اختلافى وجود ندارد، اما نسبت به ائمه اطهار(علیهم السلام)و مسایل مربوط به آن بزرگواران داستان متفاوت است. امروزه نیز مطالبى که از جانب منحرفان مطرح مى شود موجب گردیده در ذهن کسانى که ایمان در دل آنها رسوخ نکرده و معارف اهل بیت(علیهم السلام) را به درستى فرا نگرفته اند، شبهه ها و سؤالاتى پیدا شود که نیاز به پاسخ دارد. از این رو مناسب است از فرصتى که در اختیار داریم استفاده کرده و در زمینه معارف اهل بیت(علیهم السلام) به مطالعه و تحقیق بپردازیم.(1)
در هر صورت خلاصه جواب تمام شبهات مورد اشاره این است که:
گرچه این بزرگواران مانند ما انسان هستند، اما از آغاز خلقت، نورانیت خاصى دارند، چشم دل آنان باز است و مسایلى را مى بینند که ما نمى بینیم. عقل آنها از ما کامل تر است و مطالبى را مى فهمند که ما از درک آنها عاجزیم. علاوه بر شواهد عینى فراوانى که در این زمینه وجود دارد، از برخى آثار ظاهرى نیز مى توان به این حقیقت پى برد؛ از جمله این که حتى در شکم مادر تسبیح مى گفتند، و یا زمانى که متولد مى شدند به سجده مى افتادند، و مواردى از این قبیل.
و اما براى هر یک از شبهات مذکور پاسخ تفصیلى نیز وجود دارد که در این جا به ذکر آنها مى پردازیم.
